آیا گفتاردرمانی برای همه کودکان فلج مغزی نیاز است؟

 

اعتماد به نفس کوکان، نقش قابل توجهی در رشد و استقلال آن‌ها دارد. هر چقدر این اعتماد به نفس بیشتر باشد راحت‌تر گلیم خود را از آب بیرون کشیده و در یادگیری مشتاق‌تر خواهند بود. از جمله دغدغه‌های والدین کودکان فلج مغزی این است که کودکشان بتواند با آن‌ها و اطرافیان راحت‌تر ارتباط برقرار کرده و خواسته‌های خود را به راحتی بیان کند. گفتار درمانی کودکان فلج مغزی تاثیر قابل توجهی در قدرت تکلم و آواسازی کودکان فلج مغزی دارد. این عامل، اعتماد به نفس کودکان را نیز بالا می‌برد و همین باعث مشارکت بیشتر آن‌ها در جمع‌های خانوادگی و دوستانه می‌شود.

یکی از مشخصه‌های کودکان مبتلا به فلج مغزی، عدم هماهنگی میان عضلات آن‌هاست. ممکن است عضلاتی که در تولید آوا و صحبت‌کردن نقش دارند درگیر شده باشد. عمده کودکانی که در صحبت کردن مشکل دارند در غذا خوردن و فرایند بلع نیز مشکل دارند. تمرینات گفتار درمانی کودکان فلج مغزی در کنار این که در مهارت ارتباطی کودک تاثیر گذار است، باعث بهبود فرایند جویدن و تنفس آن‌ها نیز می‌شود.

 

 

چرا مراجعه به گفتار درمانگر توصیه می‌شود؟

 

گفتاردرمانگر، اصلی‌ترین مشکلات کودک را بررسی می‌کند و می‌تواند روی درمان صحیح چندجانبه (هم‌زمان کار کردن روی چند موضوع مختلف) یا تک جانبه کار کند. هم‌چنین میزان شنوایی کودک مبتلا به فلج مغزی را بررسی می‌کند تا از درست شنیدن و تاثیر تمرینات گفتاردرمانی مطمئن شود. تمامی این بررسی‌ها بهتر است توسط متخصص صورت بگیرد و در نهایت بهترین راه با کمترین میزان خطا انجام شود.

انجام تمرینات گفتاردرمانی در خانه نیز برای پیشرفت و بهبود عملکرد کودک امری ضروری است. گفتاردرمانگر کودک فلج مغزی به والدین تمریناتی را ارائه می‌دهد که در خانه انجام دهند. در ادامه نکاتی را به شما ارائه می‌دهیم که در کنار تمرینات بهتر است به آن توجه کنید:

1- کودک را تشویق کنید که از جمله به جای کلمه استفاده کند.

2- برای کودک کتاب مصور بخوانید و از او بخواهید با استفاده از تصاویر داستان را تعریف کند.

3- هنگامی که با او صحبت می‌کنید به تصویر یا اشاء مربوطه اشاره کنید.

4- وقتی که صحبت می‌کنید توجه کودک را به دهان خود جلب کنید چرا که باید یاد بگیرد عضلات دهان خود را هماهنگ کند.

5- از کودک بخواهید رو به روی آیینه صحبت کرده و به صورت خود نگاه کند.

 

 

رایج‌ترین تمرینات گفتار درمانی کودکان فلج مغزی

 

1. بایت بلاک: این تمرین با تقویت مانع‌هایی که در بین دندان‌های بالا و پایین قراردارند، باعث می‌شود دهان بتواند حالت باز بگیرد.

2. صوت درمانی: این تمرین به کودک یاد می‌دهد کلمات را به هجاهای تشکیل‌‌دهنده آن تجزیه کند.

3. تمرین‌های مقابل آیینه: کودک را تشویق می‌کند که بعد از نگاه کردن به شما با نگاه کردن به آینه همان کلمه را تکرار کند.

4. گفتار موازی: در این تمرین تفکرات و احساسات کودک از زبان والدین بیان می‌شود.

5. گفتاردرمانی از طریق حرکات لب: برای این کار توصیه می‌شود از لیست عبارت‌های ورزش زبان استفاده کنید. این تمرینات حتی برای کسانی که گوینده حرفه‌ای هستند نیز کاربرد دارد.

6. گفتاردرمانی از طریق ساز دهنی: این تمرین روی تقویت عضلات صورت و کنترل ماهیچه‌های لب و بالابردن ظرفیت تنفسی کودک نقش دارد.

7. گفتار درمانی کودکان فلج مغزی از طریق حباب بازی: به کودک کمک می‌کند که مقدار هوای خروجی را به کمک عضلات لب و صورت کنترل کند.

طبق تحقیقات انجام شده 36 درصد کودکان فلج مغزی دچار مشکلات گفتاری و 42 درصد دیگر آن‌ها در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارند. با انجام تمرینات گفتار درمانی کودکان فلج مغزی، مهارت‌های شنیداری، درک و تکرار کلمات، افزایش ظرفیت تنفس، رفع مشکلات عضلات دهان، جویدن و بلعیدن و مهارت درک‌کردن در کودکان بهبود پیدا می‌کند. انجام دادن این تمرینات توام با پیگیری والدین کیفیت زندگی این کودکان را افزایش می‌دهد.

 

 

نتیجه‌گیری

 

در آخر توصیه ما این است که بهترین زمان برای شروع معالجه قبل از دو سالگی است. طبق تحقیقات انجام شده، 75 درصد از کودکان فلج مغزی، مشکلات تکلم دارند که از این تعداد 50 الی 70 درصد با کمک گفتار درمانی کودکان فلج مغزی بهبود پیداکرده و توانسته‌اند کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشند. در این بخش به سوالاتی که ممکن است برای شما مطرح شود پاسخ داده‌ایم:

1- آیا در دوران بارداری می‌توان فلج مغزی را تشخیص داد؟

خیر، زیرا فلج مغزی در هنگام یا کمی پس از زمان تولد رخ می‌دهد.

2- اگر کودکی نقص شنوایی داشته باشد، می‌تواند به کمک گفتار درمانی تکلم خود را بهبود ببخشد؟

البته، به کمک سمعک می‌توان کیفیت شنیداری کودک رو ارتقا داد که به دنبال آن تکلم کودک نیز بهتر می‌شود.

3- آیا بدون مراجعه به متخصص می‌توان تنها در خانه گفتار درمانی کودکان فلج مغزی را انجام داد؟

از آن‌جایی که انواع مختلفی از فلج مغزی وجود دارد که باعث مشکلات گفتاری متعددی می‌شود. بنابراین برنامه درمانی هر بیمار متفاوت و با توجه به شرایط وی متفاوت است.